Yağ Alma Kimyasalları [<< Geri]

Yağ alma işlemi yüzey işlem prosesinin ilk ve en önemli safhasıdır. Metal üzerinde hava ile reaksiyonu kesmesi için kullanılan yağlar bulunur. Bu yağların görevi havadaki oksijeniyle teması kesip metalin paslanmasını engellemektir. Aynı yağlar, fosfatlama ve kromatlama işleminin yapılmasını imkansız hale getirir. Bu yüzden malzeme yağ, kir ve pastan arındırılmış bir hale getirilmelidir. Metal işleme ve boya sektöründe yağ, sacların korozyondan korunmasını ve işleme esnasında kaydırıcılık sağlayarak metalin kolay işlenmesini sağlar. Hemen hemen her türlü metalin üzerinde az veya çok miktarda yağ bulunur. Genelde mineral yağ şeklinde olmasına rağmen hayvansal yağlar da bulunabilir. Elektrostatik toz veya yaş boya yapılacak parçalar üzerinde yağ olmamalıdır. Metal yüzeyinden yağ tam anlamı ile alınmaz ise yüzey işlem uygulamaları başarılı bir şekilde uygulanamaz. Ayrıca metal üzerindeki yağ, toz boyada 200°C lik fırınlarda pişerken genleşerek dışarı çıkar ve gözenekler halinde boyanın üstüne çıkar. Boyanın sararması, renk farklılıkları ve yapışma problemleri yağlı metalden kaynaklanabilir. Bu nedenle metal tamamen yağdan temizlendikten sonra kromat kaplama veya fosfatlama işlemine girmelidir. Yağ alma işlemi hem kimyasal hem de uygulama yönünden farklılıklar gösterebilir. Asidik, alkali ve nötr yağ alma kimyasalları kullanılabilir. Püskürtme, daldırma, ultrasonik ve elle silme gibi yöntemler başlıca uygulama çeşitleridir. Hangi yöntem ve hangi kimyasalın kullanılacağı metalin özelliğine ve işletme şartlarına göre belirlenebilir. Demir fosfatlama, çinko fosfat kaplama, mangan fosfat ve kromat kaplama banyoları öncesi kullanımları uygundur. Alkali yağ alma kimyasalları sıcak ortamda kullanılır. 60-95°C arasındaki sıcaklık, 5-10 dakikalık işlem süresi, %3-10 konsantrasyon yağ alma işlemi için yeterli olur. Asidik yağ alma soğuk ortamda çalışabildiği gibi sıcak olarak çalışırsa verimi artacaktır. Bu tip yağ almalar metalin yağını alındığı gibi aynı zamanda pas ve tufalını da alacaktır. Nötr yağ almalar genelde sprey demir fosfatlama banyolarında kullanılır. Düşük konsantrasyonda demir fosfat çalışma sıcaklığında uygulama yapılabilir. Püskürtme banyolar daldırma banyolara göre basınçlı yıkama yaptığı için metali temizleme özellikleri yüksektir. 1,4-2,0 bar basınçta çalışan püskürtme banyolar işletmeye süre ve konsantrasyon avantajı sağlar. Negatif tarafı ise ilk yatırım maliyetinin yüksek olmasıdır. Ultrasonik yağ alma banyoları ses titreşimi ile çalışır. Ses titreşimi ile parçalara ve kimyasala hareket vererek yağın daha rahat temizlenmesini sağlar. Yağ alma banyolarında dikkat edilmesi gereken önemli parametreler sıcaklık, süre, toplam alkalite, toplam asit, konsantrasyon ve basınçtır. Bir parçanın üzerinde yağ kalıp kalmadığı en kolay durulama banyosunda anlaşılır. Durulanmış parçanın üzerinde su tanecikleri belirgin olarak kalıyorsa metalin yağı tamamen alınmamış demektir.


© 2015 enbotek, tüm hakları saklıdır.